Mythen over drugs- en alcoholmisbruik ontstaan vaak uit culturele overtuigingen, media-getuigenissen en een gebrek aan nauwkeurige informatie. Deze mythen dragen bij aan misverstanden, stigma en desinformatie over drugs en alcohol, met mogelijk schadelijke gevolgen voor individuen en gemeenschappen.
Het aanpakken van deze mythen is cruciaal voor het bevorderen van een meer geïnformeerde en verantwoordelijke benadering van het gebruik van drugs en alcohol.
Hier zijn enkele populaire mythen rond drugs en alcohol:
Mythe 1: Verslaving aan drugs en alcohol toont een gebrek aan wilskracht.
Deze mythe draait om de overtuiging dat mensen met een stoornis in het gebruik van alcohol of drugs zelfbeheersing missen. Volgens deze misvatting is verslaving uitsluitend het gevolg van slechte besluitvorming en morele zwakte.
Velen geloven dat als de getroffen persoon genoeg wilskracht had, ze de verleiding om drugs of alcohol te gebruiken zouden kunnen weerstaan en hun verslavend gedrag zouden kunnen stoppen.
Feit: Verslaving is een complexe ziekte met veranderingen in de hersenen. Stoornissen in het gebruik van stoffen zijn chronische en terugkerende aandoeningen die aanzienlijke veranderingen in de hersenchemie inhouden, waarbij het beloningssysteem en de besluitvormingsprocessen worden herbedraad.
Bovendien dragen genetische aanleg, omgevingsinvloeden, trauma, psychische aandoeningen en sociale factoren bij aan de ontwikkeling van verslaving. Deze factoren maken verslaving een uitdagende en complexe ziekte om te overwinnen.
Mythe 2: Het occasioneel gebruiken van drugs of alcohol leidt niet tot verslaving.
Veel mensen geloven dat recreatief drugs- en alcoholgebruik, dus af en toe, niet schadelijk is. Dit is vooral een gevaarlijke misvatting voor mensen die op een informele manier experimenteren met drugs.
Feit: Occasioneel gebruik van drugs of alcohol kan op den duur tot verslaving leiden. Hoewel niet iedereen die experimenteert met drugs verslaafd wordt, zijn er aanzienlijke risico’s verbonden aan dit gedrag. Dit komt doordat stoffen zoals drugs en alcohol invloed kunnen hebben op het beloningssysteem van de hersenen.
Dit leidt tot de afgifte van dopamine, wat het verlangen naar het gebruik ervan versterkt. Bij herhaald gebruik kunnen de hersenen zich aanpassen aan deze stoffen en hogere doses vereisen om hetzelfde effect te bereiken. Dit fenomeen, bekend als tolerantie, kan het risico op verslaving vergroten.
Mythe 3: Professionele hulp zoeken voor drug- of alcoholmisbruik is zwak.
Sommige mensen geloven dat ze middelenmisbruik kunnen overwinnen door wilskracht en vastberadenheid.
Feit: Zonder professionele hulp is het overwinnen van middelenmisbruik vaak uitdagend en ineffectief Zonder professionele hulp kan het overwinnen van drug- of alcoholmisbruik uitdagend en riskant zijn. Dit komt door het mogelijke ontstaan van:
- Ernstige ontwenningsverschijnselen
- Intense psychologische verlangens
- Moeilijkheden bij het identificeren en beheren van triggers voor terugval
- Het ontbreken van gezonde copingstrategieën.
Daarom is het zoeken van professioneel advies en behandeling essentieel voor een duurzaam herstel.
Mythe 4: Een persoon kan nooit echt herstellen van verslaving.
Soms wordt verslaving afgeschilderd als een ongeneeslijke en levenslange aandoening. Dit doet mensen geloven dat zodra iemand verslaafd raakt, er geen hoop is op volledig herstel.
Dit is echter een zeer beperkende en schadelijke overtuiging die mensen kan weerhouden van het zoeken van hulp en het streven naar een gezonder leven.
Feit: Verslaving is een behandelbare medische aandoening, en herstel is mogelijk. Met de juiste behandeling is herstel van verslaving zeer haalbaar. Veel mensen overwinnen met succes verslaving en leiden vervullende en nuchtere levens.
Herstel van verslaving omvat verschillende benaderingen, zoals counseling, gedragstherapieën, ondersteuningsgroepen, traumabehandeling en multidisciplinaire interventies.
Het herstelproces verloopt mogelijk niet lineair en er kunnen tegenslagen optreden. Toch kunnen mensen met vastberadenheid en ondersteuning deze uitdagingen navigeren en doorgaan met vooruitgang naar soberheid.
Mythe 5: Verslaving is volledig genezen nadat mensen klaar zijn met de behandeling.
Sommigen geloven dat het voltooien van een behandelprogramma een definitieve en permanente oplossing is voor verslaving. Dit gaat ervan uit dat zodra de behandelingvoorbij is, individuen geen uitdagingen meer zullen ondervinden met betrekking tot middelengebruik.
Dit is echter een misvatting die kan leiden tot onrealistische verwachtingen en mogelijke terugval.
Feit: Herstel van verslaving is een reis; na de behandeling helpt nazorg bij het waarborgen van een clean en nuchter leven. Hoewel revalidatie een cruciale stap kan zijn in het herstel, moet nazorg worden geboden om het herstel te ondersteunen. Verslaving is een chronische aandoening die de werking van de hersenen verandert, en herstel vereist voortdurende inspanning en toewijding om nuchter te blijven.
Het voltooien van een behandelprogramma voorziet individuen van essentiële tools en gezonde copingstrategieën om hun verslaving aan te pakken. Nazorg, groepen en het wegnemen van omgevings- en individuele triggers kunnen helpen bij het handhaven van herstel.
Mythe 6: Hoogfunctionerende individuen kunnen geen probleem hebben met drugs of alcohol.
Deze misvatting komt voort uit de overtuiging dat verslaving alleen degenen treft die zichtbare tekenen van beperking in hun persoonlijke en professionele leven vertonen. Sommigen nemen aan dat mensen die succesvolle carrières hebben, stabiele relaties onderhouden en lijken hun “leven op orde te hebben”, onmogelijk te maken kunnen hebben met middelenmisbruik.
Feit: Verslaving treft mensen uit alle lagen van het leven, ongeacht externe prestaties. Hoogfunctionerende individuen zijn misschien bedreven in het verbergen van hun middelengebruik voor anderen, wat leidt tot de misvatting dat ze geen drugs- of alcoholprobleem hebben. Ondanks productief te zijn, kunnen individuen significante interne strijd ervaren met betrekking tot middelenmisbruik.
Ze kunnen drugs of alcohol gebruiken als coping-mechanisme voor stress, angst of andere onderliggende emotionele problemen.
Mythe 7: Behandeling voor drugs- of alcoholmisbruik is een benadering die voor iedereen op dezelfde manier verloopt.
Velen geloven ten onrechte dat iedereen met middelenmisbruik effectief kan worden behandeld met dezelfde methoden en interventies, omdat ze aannemen dat de behandeling van verslaving een gestandaardiseerd protocol volgt dat voor iedereen werkt.
Feit: Effectieve behandeling van verslaving vereist een gepersonaliseerde benadering. Behandelingsopties voor drugs- of alcoholmisbruik zijn divers en op maat gemaakt om aan de behoeften van elke cliënt te voldoen.